Gecenin bir yarısı aklıma bir matematik sorusu takıldı. Sonra o sorudan bir cümle çıktı ve telefona şu cümleyi not aldım:
“Muazzam olan sayılardı. Biz yorumlarla uğraşırken kanıtları sayılar veriyordu.”
Zihnimde zamansızca canlanan bu sözlerin, bilinç altımdaki şu durumla ilişkisi vardı:
Bir firmaya “Performans Yönetim Sistemi” kurma aşamasındayız. Bir haftadır bende performans ölçümleri ile ilgili formüller geliştiriyorum.Yani matematiği edebiyata bağlıyorum.
Yetkinliğine şu puanı versem, iş yapma becerisine kaç koymalıyım ki, doğru bir denge olsun?
Burada toplasam, şurada çıkarsam, doğru sonucu sayısal olarak gördüklerinde tüm yorumları aynı düzene getirebilir miydim, acaba?
Sabah uyandım, alakasızca ve aslında çok da alakalı bir şekilde, şu yazı, döküldü zihnimden bilgisayara:
Bence insanlığın en muazzam buluşudur, sayılar.
Düşünsenize;
6 + 8 + 10…..+30=234
Kaç tane sayı olduğunu elimle de sayabilirim, formülle iki saniyede de bulabilirim.
n = [ (Son Terim – İlk Terim) / Artış Miktarı] + 1
= [(30 – 6) / 2] + 1
n = 13 adet sayı mevcuttur.
Sonuç Tektir. Doğru tek.
Oysa edebiyat öyle mi?
Aşağıdaki paragrafta anlam bütünlüğünü bozan cümleyi bulunuz.
Bence V ama sence IV’de olabilir ve buna mantıklı bir açıklama koyabilir, soruyu yanlış da gösterebilirsin.
Yoruma açık, karmaşık ve bakış açısına göre değişken.
Okunan kitaplar her yaşamda farklı bir duruş oluşturur. Ana fikirler, yazı okuyucunun eline düştüğünde, yazarın kontrolünden çıkar.
Hayat edebiyat gibidir. Her noktadan farklı yorumlanır.
Ve bizler, hep hayatın matematiğini hesaplamaya çalışır, formül ararız.
Sonra evdeki hesap çarşıya uymaz ve sınıfta kalırız. Formülleri ile ispat edebildiğimiz her yaşanmışlık inandırıcılığını ispatlar. Yaşanmışlıkların formülleri tarihler + objeler olabilir. Ancak “tanıklar” asla formüle girmemelidir. Çünkü gözlem de göreceli ve yoruma açıktır.
Hayat bedende açılmış iki küçük pencereden görebildiklerimizdir. Dünya ise nettir. Bütündür. Tekdir. 
Sonuçlar sapmaz.
Edebiyatla dünya dengesini bozarsan mevsimler kayar, formüller şaşar. Oysa dünyaya matematikle, yaşama edebiyatla yaklaşılmalıdır. Yaşamda her şey mümkün, dünyada her şey tek ve aynı değerdedir.
Sayılara güvenin.
Yorumlara kulak verin.
Sayılar ile yolu bulur, yorumlar ile renklenirsiniz.
Sevgiler
Hatice Bulut
İnsan Kaynakları Danışmanı & Eğitmen
Leave a Comment